తెలంగాణ ఆవిర్భావంకి దారి తీసిన చరిత్ర
తెలంగాణ ఆవిర్భావం జరగడానికి ముందు జరిగిన పోరాటాలు. ఆంధ్ర తెలంగాణ మధ్య విభేదాలు, రాజకీయాలు మరియు చరిత్ర కి సంబంచిన సమాచారం
---
🏵️ తెలంగాణ చరిత్ర – సారాంశం
👉
1️⃣ హైదరాబాదు రాజ్య చరిత్ర:
1947లో భారత దేశానికి స్వాతంత్ర్యం లభించినప్పుడు, హైదరాబాదు ఒక స్వతంత్ర రాజ్యం (ప్రిన్స్లీ స్టేట్)గా కొనసాగింది.
నిజాం ప్రభుత్వ పాలనలో తెలంగాణ ప్రాంతం విస్తరించి ఉండగా, ప్రజలు ఆకలితో అలమటించారు, వ్యవస్థాపకంగా దోపిడీ, జమిందారీ వ్యవస్థ, సామంత శాసనం కొనసాగింది.
ఈ పరిస్థితులకి వ్యతిరేకంగా తెలంగాణ రైతాంగ పోరాటం (1946-51) జరిగింది. ప్రధానంగా ఆంధ్ర మహాసభ, కమ్యూనిస్టు పార్టీ నేతృత్వంలో రైతులు, కార్మికులు జమిందార్లను ఎదిరించారు.
---
👉
2️⃣ రాజకీయ పరిణామాలు (1948-1956):
1948లో పోలీస్ యాక్షన్ ద్వారా నిజాం రాజ్యాన్ని భారత ప్రభుత్వంలో విలీనం చేశారు.
1952లో హైదరాబాదు అసెంబ్లీకి ఎన్నికలు జరిగాయి. కాంగ్రెస్ పరాజయం, వామపక్షాల విజయంతో తెలంగాణలో ప్రత్యేక రాజకీయ చైతన్యం ఉద్భవించింది.
అదే సమయంలో, మద్రాస రాష్ట్రం నుండి విడిపోయి ఆంధ్ర రాష్ట్రం ఏర్పాటు (1953) జరిగిందంటే ఆంధ్ర ప్రజల్లో వేరు రాష్ట్ర ఆవశ్యకత నిజమైంది.
---
3️⃣ తెలంగాణా-ఆంధ్ర వేర్వేరు'అభివృద్ధి'- గ్యాప్:
ఆంధ్రరాష్ట్రం (మొదటి) - సాగు వ్యవస్థ, జమీందారీ రద్దు, తక్కువ పన్నులు, తక్కువ వడ్డీ రుణాలు, విద్యాభివృద్ధి పొందిన ప్రాంతం.
తెలంగాణ - జమిందారీ వ్యవస్థ, భూసంస్కరణల లోపం, వ్యవసాయ ఆధారిత ఆర్థిక వ్యవస్థ, పెద్ద పీటలు కట్టని పాలన.
ఈ గ్యాప్ వల్ల తెలంగాణ ప్రజల్లో అసంతృప్తి పెరిగింది.
---
👉
4️⃣ విలీనానికి ప్రథమం (1956):
విశాలాంధ్ర ఏర్పాటు (1956) - తెలుగు ప్రజల ఒక్కటే రాష్ట్రం కావాలని ఆలోచన మొదలైంది. కానీ తెలంగాణలో దీనికి వ్యతిరేకత విస్తరించింది.
**జెంటిల్మెన్ అగ్రిమెంట్ (1956)**లో తెలంగాణకు ప్రత్యేక హక్కులు ఇచ్చారు. కానీ ఈ హామీలు భవిష్యత్తులో అమలుకావడం జరగలేదు.
---
👉
5️⃣ తెలంగాణ అసంతృప్తి – ఉద్యమాలు (1969-1973):
1969లో తెలంగాణ ఉద్యమం జ్వలించింది. జై తెలంగాణ నినాదం వెలిసింది.
తెలంగాణ విద్యార్థులు, ఉద్యోగులు పెద్ద సంఖ్యలో ప్రాణ త్యాగాలు చేశారు.
1972లో ఆంధ్రప్రదేశ్లో జై ఆంధ్ర ఉద్యమం మొదలైది – ఆంధ్రా ప్రాంతం వేరు కావాలని డిమాండు.
ఈ రెండు ఉద్యమాల వలన ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో తీవ్రంగా రాజకీయ అస్థిరత ఏర్పడింది.
---
👉
6️⃣ ఉద్యమాల ఫలితం – సీమేంటింగ్:
1973లో 6-పాయింట్ల ఫార్ములా తీసుకొచ్చి, ఉద్యమాలను సాంత్వనం చేయడం జరిగింది. తెలంగాణకు ఉద్యోగాల్లో, విద్యలో కొన్ని ప్రత్యేక రిజర్వేషన్లు, న్యాయసౌకర్యాలు ఇచ్చామని పేర్కొన్నారు. కానీ ఈ హామీలు కూడా పూర్తిగా నెరవేరలేదు.
---
👉
7️⃣ పునరుత్థానం (2001-2014):
2001లో తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి (TRS) స్థాపన – కే. చంద్రశేఖర్ రావు నేతృత్వంలో ప్రత్యేక తెలంగాణ కోసం మళ్లీ ఉద్యమం ప్రారంభం.
2009 డిసెంబర్ 9న కేంద్రం తెలంగాణ ఏర్పాటుకు అనుమతి ప్రకటించిన తర్వాత ఉద్యమం మరింత వేగం పుంజుకుంది.
దీని తర్వాత కేంద్రం వెనక్కి తగ్గడం, పునరుద్యమం, బంద్లు, విద్యార్థి ఉద్యమాలు – చివరకు జూన్ 2, 2014న తెలంగాణ రాష్ట్రం అధికారికంగా ఏర్పడింది.
---
👉
📌 తెలంగాణ ఆవిర్భావానికి ప్రధాన కారణాలు:
✅ తెలంగాణకు ప్రత్యేక చరిత్ర
✅ ఆర్థిక, సామాజిక, రాజకీయ అన్యాయం
✅ జెంటిల్మెన్ అగ్రిమెంట్ ఉల్లంఘనలు
✅ ఉద్యోగాల్లో అన్యాయం
✅ ఆంధ్రా ప్రాంతాల వాడకరాజ్యం భావన
✅ కుల, వర్గ రాజకీయాలు
✅ ప్రాంతీయ అసమానతలు
---
👉
📌 చివరగా: తెలంగాణ రాష్ట్రం అవిర్భావం – 2014
తెలంగాణ రాష్ట్రం ఏర్పడడం ఒక చారిత్రక ఘట్టం. ఇది తెలంగాణ ప్రజల త్యాగాలకు, ఆత్మగౌరవానికి ప్రతీకగా నిలిచింది.
—
👉
Note:
దయచేసి క్రింది ఉదహరించిన నా బ్లాగులు, ఛానళ్ళు, ఫేస్బుక్ పేజీలు గ్రూప్ లు చూడండి లైక్ ,షేర్. నోటిఫికేషన్ కోసం సబ్స్క్రయిబ్ చేయండి.
My Youtube Channels:
My blogs:
Wowitstelugu.blogspot.com
teluguteevi.blogspot.com
wowitsviral.blogspot.com
itsgreatindia.blogspot.com
notlimitedmusic.blogspot.com/
My Admin FaceBook Groups:
Hinduism, Hindu culture and temples హిందుత్వం,హిందూ సంప్రదాయాలు, ఆలయాలు
Humanity, Social Service/ మానవత్వం / సంఘసేవ
Graduated unemployed Association
Comedy corner
Wowitsinda
DIY
Maleworld
My FaceBook Pages:
Educated Unemployees Association:
Hindu culture and traditional values
Iamgreatindian
My tube tv
Wowitsviral
My email ids: